Ze waren gewaarschuwd. Maar Microsoft luisterde niet op tijd. En dus kreeg
Microsoft eind februari een megaboete van 899 miljoen euro (zie kader). “Ik
was verbijsterd”, zegt Maske.

“De Commissie heeft alleen gekeken naar onze sterke marktpositie. Er is
nauwelijks aandacht geschonken aan onze grote waarde als platform (basis
waar andere softwareontwikkelaars op kunnen haken, Z24) voor hardware- en
softwareontwikkelaars.”

Innovatie van Microsoft is dankzij deze platformfunctie niet alleen
belangrijk voor Microsoft, betoogt Maske, maar ook voor derde partijen. “Als
wij stil staan, staan veel andere bedrijven ook stil.”

Maar innovatie moet zich wel terugverdienen. “En dat lukt niet als we voor het
openstellen van ons product nauwelijks meer geld krijgen.”

Misbruik van een machtspositie vormt volgens Maske niet de kern van de
zaak. Het gaat om de waarde van intellectueel eigendom, de specifieke kennis
van een bedrijf. “Wij hebben dankzij investeringen in innovatie een unieke
positie verworven. Het is een hard gelag om die kennis zomaar voor niets te
moeten openstellen.”

Het is een klassiek dilemma. Patenten beschermen een innoverend bedrijf tegen
profiteurs, zogenaamde free riders. Deze kan een micromonopolie verwerven
omdat concurrenten tijdelijk geen gelijkaardig product mogen brengen.

Door monopolies kunnen producten voor consumenten duur of zelfs
helemaal ontoegankelijk worden. Mededingingsrecht gaat deze tendens tegen.
Maar een te verstrekkende bemoeienis ondermijnt de intentie tot innovatie.

Maar dit is niet het enige probleem, meent Maske. Zo is lokale rechtspraak
lastig toe te passen op internationale innovatie. “In de ene regio moeten we
onze producten openstellen, in de andere niet. Dat is onduidelijk en niet
werkbaar.”

Bovendien is de regelgeving zelf niet helder. “Criteria en het moment dat er
wordt ingegrepen, zijn in elke situatie anders.” Ook daar was Microsoft
volgens Maske de dupe van.

De directeur mededingingsrecht dringt daarom aan op een internationale
lijn. Met duidelijke doelstellingen en prioriteiten. Dat draagt bij aan de
rechtszekerheid.

Het is niet zijn enige kritiek op de regelgeving. “In Europa is te weinig
aandacht voor de economische analyse. Er wordt vooral gekeken naar
wetgeving.” Hij doelt op artikel 82 van het Europese recht waarin misbruik
van de machtspositie is vastgelegd. “Vanuit economisch oogpunt is het belang
van een innoverend Microsoft groot. Machtspositie of niet.”

Maske vindt het ook maar de vraag of Microsoft lang kan profiteren van zijn
huidige positie. Het innovatie karakter van de IT-markt zorgt voor
razendsnelle veranderingen.

Microsofts kernactiviteiten zijn desktopprogramma’s. Maar online
software knaagt aan deze positie. Microsoft probeert deze stap ook te maken.
Maar stuit op concurrenten zoals Google.

Het is extra zuur voor de softwarereus dat ook de opbrengsten van zijn meest
succesvolle product, het besturingssysteem, worden ondermijnd.

Tenslotte heeft Maske het gevoel dat emoties een te grote rol hebben
gespeeld. “Wij zijn altijd het grote bedrijf dat zich nergens iets van
aantrekt.” In dat opzicht pakt Google het slimmer aan. “Dat klopt”, moet
Maske toegeven. “Maar met de overname van Doubleclick zijn ook in dit imago
de eerste barstjes gekomen.”

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl